صیغه، ازدواج، تعدد همسر و فقط همین!
از 26 مجموعه تلویزیونی پخش‌شده در سیمای جمهوری اسلامی ایران در سال 86، موضوع و مضمون اصلی 20 مجموعه «ازدواج، ازدواج مجدد و روابط زن و مرد» بوده است.
به گزارش فردا، در سال 1386 بالغ بر 26 مجموعه تلویزیونی (با احتساب چند مجموعه استانی) از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد که تنها 20 درصد این مجموعه‌ها با سوژه‌هایی جدید و از منظر موضوعاتی فارغ از بحث ازدواج و مشکلات قبل و بعد از آن و همچنین موضوع تعدد زوجات، تولید و پخش شد.
جالب آنکه در میان سریال‌های با مضامین مذهبی و مناسبتی نیز این فرمول قدیمی و نخ‌نما شده استفاده از موضوع عشق مرد به زن و ایجاد کشش براساس این رابطه «دقیقا» رعایت شده است؛ طوری که گویی نویسندگان، طراحان و مدیران شبکه‌های پنج‌گانه تلویزیون راه دیگری جز استفاده از عشق‌های کلیشه‌ای برای جذب مخاطب پیدا نمی‌کنند.
بنا بر این گزارش مجموعه‌های «پریدخت»، «زیرزمین»، «شکرانه»، «اغماء» و «میوه ممنوعه» که برای پخش در ماه مبارک رمضان و محرم انتخاب شده بودند، نمونه‌هایی از ضعف سوژه و استفاده از ساده‌ترین فرمول عشق‌های دونفره و بعضا مثلثی است. اگرچه در این میان مجموعه «میوه ممنوعه« با نگاهی جدید و آسیب‌شناسانه توانست از این ورطه تکرار رهایی یابد، اما باز هم از این قاعده تکراری پیروی می‌کرد.
به گزارش فردا، مجموعه‌های تلویزیونی «ترش و شیرین«(نوروز86)، «راه بی‌پایان»، «پول کثیف»، «گل بارون زده»، «به خاطر من»، «سالهای برف و بنفشه»، «بیداری»، «مدار صفر درجه»، «من نه منم» و «مار و پله» نمونه‌هایی از بی‌برنامگی و دست‌های خالی سازمان صدا و سیما در ارائه موضوعات مختلف بدون توسل به تنها شکل نمایش درام در ایران یعنی «ازدواج و یا ازدواج مجدد» است.
با این حال کارنامه تلویزیون در سال 86 از لحاظ ساخت مجموعه‌های تلویزیونی بدیع و خط‌شکن نیز در نوع خود قابل تامل است، پخش مجموعه‌هایی چون «ساعت شنی»، «حلقه سبز»، «روزگار قریب»، «رقص پرواز»، «پدرخوانده»، «بی‌صدا فریاد کن»، «یک مشت پر عقاب» و «شهریار» اگرچه با دخالت برخی مسئولان و همچنین ضعف پرداخت نهایی داستان اغلب به سرنوشت سایر مجموعه‌های تلویزیونی تبدیل شدند، اما برای مخاطب تلویزیونی کشور که به سوژه‌های دم دستی دهه شصتی عادت کرده، نوعی خرق عادت محسوب شد.
بنا بر این گزارش، این روند تکراری استفاده از فرمول عشق و ازدواج حتی در مجموعه‌های طنز نیز به خوبی(!) رعایت می‌شود؛ مجموعه‌های «چارخونه» در سال 86 و «پیامک از دیار باقی»، «نشانی» و «قرارگاه مسکونی» به عنوان مجموعه‌های طنز در سال 87 توانستند با حداقل خطا(!) از عهده تصویری کردن این فرمول تکراری برآیند.
با این حال این پرسش وجود دارد که با وجود شورای طرح و برنامه در سازمان صدا و سیما و همچنین شورایی برای تصویب فیلمنامه، آیا روند تصویب و تولید مجموعه‌هایی با مضامین کلیشه‌ای و سطحی که تنها ذائقه مخاطب را سطحی و ضعیف می‌کند، ادامه دارد؟ پخش مجموعه «سرنوشت» از ابتدای سال نو در شبکه ملی، آن هم با کیفیتی بسیار نامناسب و سوژه‌ای تکراری شاید جواب این سوال را تا حدی بدهد.
بنا بر این گزارش موضوعاتی چون، اعتیاد، قرص‌های روان‌گردان، روابط دختر و پسر، مشکلات جوانان از جمله سربازی و اشتغال، دنیای مجازی، دانشگاه‌ها و دانشجویان، فقر و فحشا، فساد اقتصادی و موضوعات فرهنگی و سیاسی ـ که همواره در تولیدات تلویزیونی در رده‌های آخر قرار می‌گیرند ـ از جمله مواردی است که سالهاست بر اساس آن مجموعه‌ای حساب‌شده و منطبق با جریان اجتماع تولید نشده است.
